Wstęp do fonetyki - fonemy

Dziwnym może wydawać się to, iż przed jakimikolwiek wspomnieniem o dialektach elfickiego, o ich pochodzeniu czy o sposobach zapisywania języka, piszę o fonetyce oraz wymowie.

Jednak, gdy zastanowimy się dłużej, łatwo dojść do wniosku, że jako małe dzieci nie zaczynamy od poznawania pisma, a co dopiero analizy różnic pomiędzy językami, lecz właśnie od wymowy.

Zacznijmy więc od...Alfabetu.

Znaki w alfabecie łacińskim, jak każdemu wiadomo, reprezentują pojedyncze litery. Jednak nie każdy system pisowni opiera się na tej zasadzie.
Litery występujące w cyrylicy (alfabecie używanym w wielu krajach wschodniej europy między innymi: Rosji, Serbii, Ukrainy czy Bułgarii) nie zawsze reprezentują jedynie 'literę', lecz cały dźwięk.

Przykłady:

Cyrylica      Alf. Łaciński

   E         -      JE

   Ш       -       SZ

   Я         -       JA

   Ю        -      JU

Podobne przykłady dźwięków można znaleźć w języku polskim (np. dz,cz,sz) lub angielskim (np. Th). Wymawiane w ten sposób oddzielne litery tworzą jeden dźwięk, są to fonemy. 

Fonem reprezentuje dźwięk i może być tworzony przez jedną (jak w cyrylicy) literę lub (jak w języku polskim) więcej liter. Jest on najmniejszą jednostką mowy rozróżnialną dla użytkowników danego języka, może posiadać kilka reprezentacji dźwiękowych, w różnych kontekstach.

Znaki w alfabetach używanych do zapisu dialektów elfickich również reprezentują dźwięki, co oszczędza nam rozmyślań nad sposobem wymowy niektórych słów. Jednak odczytanie elfickich słów zapisanych za pomocą alfabetu łacińskiego może już sprawiać problemy, gdyż nie wszystkie fonemy występujące w tych językach istnieją również w Polskim.

Na szczęście odpowiedzi na pytania związane z rozpoznawaniem fonemów charakterystycznych dla języków Eldarów i poprawnej wymowy (zależnej od przypadku)

dostarczają materiały pozostawione przez J.R.R Tolkiena. Część dotyczącą właśnie fonemów oraz wymowy razem z dodatkowym zastrzykiem lingwistycznych informacji zamieszczę w następnych notkach.