piątek, 10 maja 2013

Pismo - Sarati

Po poznaniu kilku podstawowych fonetycznych zagadnień, warto w końcu przejść do pisma.

Teraz wiemy, że elfickie sposoby zapisu dźwięków, mogą odpowiadać kilku łacińskim literom oraz, że istnieją w nich dźwięki zupełnie obce komuś posługującemu się wyłącznie językiem polskim.
Jednak jak powstały te alfabety? Czy to znaczy, że do zapisu jednego dialektu stosuję się kilku alfabetów i wszystkie są poprawne?

Zacznijmy od początku.

Pierwszym pismem Ardy było Sarati stworzone przez Rúmila z Tirionu, posługiwali się nim mieszkańcy Valinoru. Każdy symbol (Sarat) reprezentuje odzielny fonem, jednak są one bardziej związane z konkretnymi dźwiękami, mają mniejszą możliwość modyfikowania niż Tengwar. Dzięki temu Sarati może zostać nazwane alfabetem.

Spółgłoski w Sarati


Główne znaki alfabetu reprezentują same spółgłoski, gdyż samogłoski nie były uważane za 'pełne' fonemy. Z tego powodu przedstawia się je przez dodawanie znaków diakrytycznych. W zależności od miejsca zapisu oraz języka, samogłoski są wymawiane przed lub po spółgłosce. Samogłoski również mogły przedłużać spółgłoski lub nadawać im bardziej nosowe brzmienie.

Samogłoski w Sarati



Znaki diakrytyczne zawsze były zwrócone w tą samą stronę co spółgłoska, do której były dołączone.
(u góry znajdują się formy znaków, zależne od strony)
Można je również zapisywać ponad symbolem.
 W sytuacji, gdy samogłoska występowała sama, bez dodatkowej spółgłoski dopisywało się do niej tz. nośnik w postaci małej, pionowej lub poziomej kreski.

Przykłady nośników (znaki diakrytyczne zaznaczone na szaro)









Następnym ciekawym faktem jest to, że tekst w Sarati może być zapisany w różnych kierunkach:
  • Od lewej do prawej
  • Od prawej do lewej
  • Od góry do dołu zaczynając od lewej lub prawej
  • Bustrofedon (na przemian z lewej do prawej i z prawej do lewej) 




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz