Był
to pierwszy język wykształcony przez Elfy nad Cuiviénen. Nie
był jednak statyczny i niezmienny - poprzez ewolucję pierwotnego języka
elfickiego powstały wywodzące się z niego 'nowoczesne' dialekty. Takie jak na przykład sindarin czy telerin.
Jako język pierwotny, elficki na samym początku składał się z wyrażeń nie mających jednego znaczenia lecz najprawdopodniej wyrażającyh odczucia związane z różnymi obiektami. Możliwe jest to, że później, owe wyrażenia również służyły jako zwykłe słowa.
Pierwszym słowem wypowiedzianym przez Elfy było "ele" (patrzcie). Powstało one w chwili, gdy Elfy obudziły się nad jeziorem i zobaczyły gwiazdy.
Pierwsze słowa składały się z dwóch samogłosek oraz pośredniczącej spółgłoski. Często też występowała w nich spółgłoska początkowa jak w słowie "dele" (iść).
Z czasem rozwój mowy postępował, dzięki czemu zaczęły powstawać końcówki tworzące poszczególne części mowy (reorganizacja). W trakcie tego procesu nastąpiła również fonologiczna zmiana zwana synkopą - był to zanik drugiej samogłoski.
Za
przykład możemy wziąć słowo "tuju" (kiełek) połączone
z końcówką “-lē” , która tworzy imiesłów.
TUJU = Rdzeń
(kiełek)
TUJULЁ = Słowo
po reorganizacji (kiełkowanie)
TUJLЁ
= Synkopa
TUILЁ = Słowo
w Quenya. I jako półsamogłoska J - zastąpiło J z powodu kontaktu
ze spółgłoską.
Jednakże
zdarzały się również przypadki, w których synkopa nie
występowała.
Galadä = Galadh
(sin. drzewo)
Innymi
prawdopodobnymi zmianami mogły być:
- Zanik -ï tworzącego liczbę mnogą
Swandaï
= Swandai (gąbki)
ï
pozostawało niezmienione tylko w przypadku gdy poprzedzała je
litera e (która po dodaniu ï zanikała).
- Metateza ("przestawka" ;) )
Po
dokonaniu synkopy spółgłoska nosowa zamieniała się miejscami ze
stojącą przy niej inną spółgłoską.
Laba
= Labamä = Labmä = Lambä (que.
język - fizyczny)
rdzeń reorganizacja synkopa metateza
- Dyftongi
Długie
samogłoski jak -ā, -ē, -ō, -ū + i zmieniały się w
dyftongi -ai, - ei, -oi, -ui
Ornēi
= Ornei (drzewa)
- Aspiraty (spółgłoski wymawiane z przydechem)
Aspiraty
(Th, kh) traciły 'h', gdy występowała przed nimi litera s lub t:
Lokh
= Lokhsē = Loksē = Loxē
rdzeń reorganizacja bez. asp. quenya
I
to by było na tyle w kwestii zmian wynikających z ewolucji
pierwotnego języka elfickiego.
Innymi
pierwotnymi językami, które przyczyniły się do zmian w
poszczególnych językach były Wspólnoeldariński i wczesny,
niezapisany quenejski, jednakże w tej pracy nie będę
opisywać ich równie dokładnie.
Zainteresowanych
odsyłam do prac Helge Kåre Fauskanger'a - wybitnego lingwisty
i długoletniego badacza języków elfickich (dostępne tylko w
języku angielskim lub norweskim).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz