Pismo - Cirth

Wczesny Cirth (pochodzi od quenejskiego: Certar - runy) powstał już w Pierwszej Erze, stworzony przez elfy mieszkające w Beleriandzie, które szukały nowego sposobu pisma specjalnie przystosowanego do rycia w skale i drewnie (Tengwar nadawał się doskonale do pisma ręcznego, lecz wyciosanie charakterystycznych łuków, sprawiało problemy). W przeciwnieństwie do Tengwaru był on zaprojektowany z myślą o sindarinie, nie quenya.


Angerthas Daeron

Pod koniec Pierwszej Ery Cirth został usystematyzowany przez elfa imieniem Daeron - minstrela króla Thingola w Doriath. W ten sposób powstał Angerthas Daeron (Runy Daerona, Długie Rzędy Run Daerona) używany przez Elfy Szare z Beleriandu. W późniejszym czasie runy zaadaptowali również Noldorowie dodając znaki nie występujące w sindarinie.

Angerthas Moria

W czasie Drugiej Ery, Krasnoludy poznały runy Daerona zmodyfikowane przez Noldorów i przystosowały je do potrzeb swojego języka - Khazdul. Taka wersja Cirth została rozpowszechniona przez Krasnoludy na terenie całego Eregionu. Wtedy rozwinęło się również odręczne zapisywanie run za pomocą pióra.

Angerthas Erebor

Na początku Trzeciej Ery, Krasnoludy zostały wygnane z Morii. Niekótre z nich przeniosły się do Ereboru (Samotnej Góry), gdzie po raz kolejny został zmodyfikowany używany przez nie język. Kilka run zostało dodanych, a brzmienie niektórych znów przybrało wartości fonetyczne z  Angerthas Daeron.

Poniżej znajduje się tabela, zawierająca runy stosowane w każdym z trzech alfabetów. W przypadku gdy wartość fonetyczna:

• Jest  w nawiasie = elficka wymowa owego znaku
• Znajduje się przed myślnikiem  = jest starsza, pochodzi z Angerthas Daeron
• Znajduje się za myślnikiem = pochodzi z Angerthas Moria
• Z gwiazdką = używane jedynie przez Krasnoludy
• Wartości ps i ts były użwane tylko w  Angerthas Erebor